Η σύφιλη ανήκει στην κατηγορία των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Μπορεί να μεταδοθεί μέσω της επαφής με τα γεννητικά όργανα, το στόμα ή και το ορθό, όπως και μέσω της επαφής με πληγές ή εξανθήματα κατά τα πρώιμα στάδια της μόλυνσης.

Η σύφιλη είναι εξαιρετικά μεταδοτική και μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε έρχεται σε σεξουαλική επαφή με ένα μολυσμένο άτομο. Ο ασθενής θα πρέπει να ζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια, καθώς η νόσος είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Αξίζει να σημειωθεί πως τα βακτήρια της σύφιλης μπορούν να παραμείνουν ανενεργά στο σώμα για δεκαετίες προτού ξαναγίνουν ενεργά.

 

Τι είναι η σύφιλη;

Η σύφιλη είναι μια βακτηριακή λοίμωξη που μεταδίδεται συνήθως μέσω της σεξουαλικής επαφής, μέσω δηλαδή της επαφής του δέρματος ή της βλεννογόνου με τις πληγές που δημιουργούνται από τη νόσο. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και άλλοι τρόποι μετάδοσης, καθώς αυτό μπορεί να συμβεί και μέσω της μητέρας προς το αγέννητο παιδί.

Το μικρόβιο που προκαλεί τη σύφιλη ονομάζεται ωχρά σπειροχαίτη «Treponema Pallidum». Η ασθένεια ξεκινά ως μια ανώδυνη πληγή, η οποία συνήθως εντοπίζεται στα γεννητικά όργανα, στο ορθό ή στο στόμα. Η σύφιλη σε αρχικό στάδιο μπορεί να θεραπευτεί, μερικές φορές με μία μόνο δόση πενικιλίνης. Όμως, εάν δεν υπάρξει θεραπεία, η σύφιλη μπορεί να βλάψει σοβαρά διάφορα ζωτικά όργανα, όπως τον εγκέφαλο, την καρδιά κλπ. και μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή του ασθενούς.

 

Ποια είναι τα στάδια και τα συμπτώματα της σύφιλης;

Η σύφιλη εξελίσσεται σε διάφορα στάδια, καθένα από τα οποία χαρακτηρίζεται από διαφορετικά συμπτώματα:

 

• Πρωτογόνος Σύφιλη: Το πρώτο στάδιο συνήθως ξεκινά με την εμφάνιση μιας ανώδυνης πληγής (έλκος) στην περιοχή μόλυνσης. Το έλκος μπορεί να εμφανιστεί στα γεννητικά όργανα, περιπρωκτικά αλλά και στο στοματικό βλεννογόνο. Αυτή η πληγή μπορεί να περάσει απαρατήρητη, αλλά είναι εξαιρετικά μεταδοτική. Συνήθως, το έλκος εμφανίζεται 14- 21 μέρες από την ύποπτη επαφή όπου συνοδεύεται με διόγκωση των γειτονικών λεμφαδένων. Πολύ συχνά λόγω του ότι το συφιλιδικό έλκος είναι ανώδυνο, περνάει απαρατήρητο καθώς έχει την ιδιότητα να επουλώνεται μετά από 6- 8 βδομάδες από την εμφάνισή του.  Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θεραπεύτηκε η σύφιλη.
• Δευτερογόνος Σύφιλη: Αυτό το στάδιο ξεκινά λίγες βδομάδες αφού επουλωθεί το συφιλιδικό έλκος. Συνήθως, εμφανίζεται ένα εξάνθημα, το οποίο αρχικά αναπτύσσεται στον κορμό, αλλά σταδιακά καταλαμβάνει όλο το σώμα, ακόμα και τις παλάμες, τα πέλματα κλπ. Το εξάνθημα δεν προκαλεί κνησμό ή κάποιο άλλο τοπικό σύμπτωμα. Μερικοί ασθενείς αναφέρουν επίσης πυρετό, κόπωση και διόγκωση των λεμφαδένων. Αν ακόμα και σε αυτό το στάδιο η σύφιλη παραμείνει χωρίς θεραπεία, τότε η λοίμωξη περνάει σε λανθάνουσα φάση, όπου παύουν να υπάρχουν συμπτώματα.
• Λανθάνουσα Σύφιλη: Σε αυτό το στάδιο, δεν υπάρχουν ορατά συμπτώματα, αλλά τα βακτήρια παραμένουν στο σώμα. Η λανθάνουσα σύφιλη μπορεί να διαρκέσει για χρόνια και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η μόλυνση μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στα εσωτερικά όργανα, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς και του εγκεφάλου.
• Τριτογενής Σύφιλη: Αυτό το στάδιο εντοπίζεται 3- 5 χρόνια από τη μόλυνση, με περίπου το 16% των ασθενών να αναπτύσσουν συμπτώματα. Εάν η σύφιλη φτάσει σε αυτό το προχωρημένο στάδιο, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές για την υγεία, όπως καρδιαγγειακά προβλήματα, νευρολογικά προβλήματα και βλάβες οργάνων (εγκέφαλος, καρδιά, συκώτι, οστά). Αυτές οι επιπλοκές μπορεί να γίνουν απειλητικές για τη ζωή.

 

Πώς γίνεται η διάγνωση της σύφιλης;

Η ακριβής διάγνωση της σύφιλης είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη θεραπεία. Η διάγνωση της σύφιλης γίνεται εργαστηριακά με:

• Εξέταση αίματος: Η πιο κοινή εξέταση είναι η εξέταση αίματος, η οποία ανιχνεύει ειδικά αντισώματα κατά της ωχράς σπειροχαίτης, κυρίως στα πρώτα στάδια της λοίμωξης ή την παρουσία του ίδιου του βακτηρίου.
• Μικροσκόπηση: Αυτή η εξέταση περιλαμβάνει τη λήψη ενός δείγματος υγρού (επίχρησμα) από το έλκος του πρώτου σταδίου και άμεση μικροσκόπηση.
• Εξέταση εγκεφαλονωτιαίου υγρού: Αυτή η εξέταση εφαρμόζεται όταν υπάρχει η υποψία ότι ο ασθενής βρίσκεται στο στάδιο της τριτογόνου σύφιλης.

 

Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης

Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της σύφιλης είναι ζωτικής σημασίας. Εάν η νόσος διαγνωστεί στα αρχικά της στάδια, τότε είναι απόλυτα θεραπεύσιμη. Γι’ αυτό τον λόγο, εάν κάποιος ασθενής έχει και την παραμικρή υποψία, είναι σημαντικό να επισκεφτεί άμεσα έναν εξειδικευμένο δερματολόγο-αφροδισιολόγο.

 

Τι περιλαμβάνει η θεραπεία της σύφιλης;

Όταν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί στα αρχικά της στάδια, η σύφιλη θεραπεύεται εύκολα.

Η προτιμώμενη θεραπεία σε όλα τα στάδια είναι η πενικιλίνη. Το συγκεκριμένο αντιβιοτικό παρέχει πλήρη ίαση της λοίμωξης. Η δόση του φαρμάκου διαφέρει ανάλογα με το στάδιο της σύφιλης.

Εάν ο ασθενής παρουσιάζει αλλεργία στην πενικιλίνη, τότε ο ιατρός θα προτείνει άλλα αντιβιοτικά ή θα προχωρήσει στη διαδικασία απευαισθητοποίησης της πενικιλίνης, η οποία και θα έχει ως αποτέλεσμα να επιτραπεί στον ασθενή να λάβει με ασφάλεια το αντιβιοτικό. Εάν η σύφιλη είναι σε πρώιμα στάδια, τότε ο ασθενής χρειάζεται να λάβει μόνο μία δόση πενικιλίνης. Στην περίπτωση που η νόσος είναι προχωρημένη, μπορεί να χρειαστεί η λήψη επιπλέον δόσεων.

Η ίδια θεραπεία ισχύει και για τις εγκύους. Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμη και αν η έγκυος ασθενής λάβει θεραπεία για τη σύφιλη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το βρέφος μετά τη γέννηση θα πρέπει να υποβληθεί σε εξέταση για συγγενή σύφιλη και εάν έχει μολυνθεί, να λάβει αντιβιοτική θεραπεία.

 

Υπάρχουν παρενέργειες;

Εκτός από την περίπτωση που ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει αλλεργική αντίδραση στην πενικιλίνη, η θεραπεία της σύφιλης μπορεί να έχει και κάποιες άλλες παρενέργειες. Η συνηθέστερη είναι η αντίδραση Jarisch- Herxheimer, που εάν εκδηλωθεί, θα συμβεί την πρώτη μέρα της θεραπείας. Τα κύρια συμπτώματα αυτής της αντίδρασης είναι ο πονοκέφαλος, η ναυτία, ο πυρετός και η ρίγη. Αλλά δεν πρόκειται για κάτι σοβαρό και τα συμπτώματα διαρκούν μόλις μία ημέρα.

 

Η σημασία της τακτικής παρακολούθησης από δερματολόγο

Οι τακτικοί έλεγχοι με δερματολόγο είναι απαραίτητοι για άτομα που διατρέχουν κίνδυνο σύφιλης ή για άτομα με ιστορικό μόλυνσης. Οι δερματολόγοι μπορούν να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις, να παρακολουθούν τη συνολική υγεία σας και να παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με τις στρατηγικές πρόληψης.

Επίσης, θα πρέπει να γίνει κατανοητό σε όλους ότι η θεραπεία της σύφιλης δεν μας παρέχει προστασία εφ’ όρου ζωής, καθώς μελλοντική επαφή με το υπεύθυνο βακτήριο θα προκαλέσει επανεμφάνιση της νόσου με τα ίδια ακριβώς συμπτώματα.

 

Συμπεράσματα

Η σύφιλη είναι μια σοβαρή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες για την υγεία, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Η αναζήτηση έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας από έναν εξειδικευμένο δερματολόγο είναι απαραίτητη για τη σωστή διαχείριση και την πρόληψη των επιπλοκών.

Εάν έχετε ανησυχίες σχετικά με τη σύφιλη ή οποιαδήποτε άλλη πάθηση του δέρματος, μη διστάσετε να κλείσετε ένα ραντεβού.